Autor: Anna Rodzińska-Iwiańska | Tytuł pracy: Zwierzę | Data powstania: 1970
Przypominające żubra Zwierzę Anny Rodzińskiej-Iwiańskiej wykonane zostało z betonu, chociaż artystka planowała rzeźbę ceramiczną[1]. Być może tylko dzięki temu praca zachowała się do dzisiaj. Podczas pleneru wykonano dwie rzeźby ceramiczne – Dziewczynkę z kwiatkiem Delfiny Szczerbal-Jaźwińskiej i Ryby Bernardy Jaskólskiej-Michalskiej. Obydwie, ze względu na użyty materiał, nie zachowały się. Rzeźbę Rodzińskiej-Iwiańskiej umieszczono pomiędzy ogrodem daliowym i Łąką Ludową[2]. Rzeźbiarka radykalnie odeszła od wątków dających się interpretować politycznie lub historycznie. Zwierzę, podobnie jak niezachowane rzeźby ceramiczne, miało wzbogacać wyłącznie rekreacyjno-wypoczynkową część parku, oddzieloną od części cmentarno-martyrologicznej. Z połączeniem tych funkcji w ramach wspólnego założenia zmagał się generalny projektant parku Bernard Lisiak, który na jednym z posiedzeń miał stwierdzić, że łączenie elementów martyrologicznych oraz obiektów sportowych, zabawowych i wypoczynkowych „nasuwa myśl, że trzeba być krzepkim, aby to, co było, nigdy się nie powtórzyło”[3]. Projekt skonstruował tak, żeby granicę między spełniającymi odmienne funkcje strefami parku pełniła Aleja Republik.
Pracę Anny Rodzińskiej-Iwiańskiej chwalił na ogół krytyczny wobec efektów pleneru recenzent Bartłomiej Kurka, pisząc, że „z typową dla tej rzeźbiarki bryłą, jest przykładem dobrej rzeźby parkowej, dla której znaleziono właściwą lokalizację. Duże, mocno z sobą skontrastowane formy tworzą sumę – przekonywującą dynamiką napięć poszczególnych członów bryłę Zwierzaka”[4].
Więcej o projekcie Park Przyjaźni.
Anna Rodzińska-Iwiańska (ur. 1933 r. Wilno) – rzeźbiarka, specjalizująca się w rzeźbie plenerowej, pomnikowej, monumentalnej, małych formach rzeźbiarskich i medalierstwie. W latach 1952–1957 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu w pracowni prof. Bazylego Wojtowicza. Od 1955 do 1991 roku pracowała na macierzystej uczelni, najpierw na stanowisku asystenta, od 1967 roku adiunkta w I Katedrze Rzeźby, następnie profesora.
Brała udział w licznych wystawach w kraju i za granicą, m.in. w wystawie Rzeźba Polska 1945-1960 w CBWA Zachęta w Warszawie (1960); Ogólnopolskiej Wystawie Młodych w BWA w Krakowie (1966); w Ogólnopolskich Wystawach Rzeźby w CBWA Zachęta w Warszawie (1967, 1971); Rzeźba Drobnych Form w Berlinie (1974); Dzieła Współczesnych Artystek Polskich w Muzeum Narodowym w Poznaniu (1975); Plastyka poznańska – aktualne tendencje – panorama XXX-lecia w CBWA Zachęta w Warszawie (1975); I Biennale Małych Form Rzeźbiarskich w BWA w Poznaniu (1977); Wystawie Sztuki Polskiej w Darmstadt (1977); II Biennale Małych Form Rzeźbiarskich w BWA w Poznaniu (1979); Polska Rzeźba Współczesna w Bukareszcie (1979); Wystawa Polskiej Rzeźby Współczesnej – Małych Form w Paryżu (1979); Rzeźba Polska 1944 – 1984 w BWA Poznań (1984); Salonie Zimowym w Galerii ZAR w Warszawie (1988), Międzynarodowym Biennale Rzeźby w Poznaniu (2002, 2014); Międzynarodowym Triennale Rzeźby w Poznaniu (2009); Magia Przestrzeni w Galerii Profil, Centrum Kultury Zamek w Poznaniu (2014).
Jest autorką wielu rzeźb plenerowych, pomnikowych, płaskorzeźb, m.in. Pomnika Bohaterów Walki o Polskość w Międzyrzeczu (1966); rzeźby Rodzina w Lesznie (1979-79), Pomnika Armii Poznań (1982); rzeźby Radość w Parku Wilsona w Poznaniu; płaskorzeźby w klasztorze Karmelitanek Bosych w Poznaniu (1988); rzeźby Rodzina II w Poznaniu (1990); płaskorzeźby dla Hospicjum w Konstancinie (2000); rzeźby Leżąca w słońcu w Poznaniu (2018).
Laureatka wielu nagród i wyróżnień, m.in. wyróżnienia w konkursie na pomnik Braterstwa Broni w Zielonej Górze (1962); Nagrody indywidualnej Ministra Kultury i Sztuki za szczególne osiągnięcia w dziedzinie artystycznej i dydaktyczno-wychowawczej I stopnia (1972); Nagrody Indywidualnej Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne II stopnia (1977); I nagrody w konkursie na Pomnik Armii Poznań (1987); Nagrody indywidualnej II stopnia Ministra Obrony Narodowej za Pomnik Armii Poznań (1983), Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski (1985); Nagrody Indywidualnej Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne I stopnia (1991); Krzyża Kawalerskiego Orderu Św. Stanisława (2010); Statuetki Złotego Hipolita (2012).
[1] Poznańskie Spotkania Rzeźbiarskie na Cytadeli 1968-1970, Archiwum Państwowe w Poznaniu, zespół: Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania, sygn. 2169.
[2] J. Mulczyński, Odmienić przestrzeń. Rzeźby plenerowe na Cytadeli, „Kronika Miasta Poznania” 2011, nr 4, s. 273–275.
[3] Cyt. za: G. Kodym-Kozaczko, Poznański Central Park, „Kronika Miasta Poznania” 2011, nr 4, s. 220.
[4] B. Kurka, Wykorzystana szansa?, „Nurt” 1971, nr 4 (72), s. 45-47.
