Autor: Dmytro Sowa | Tytuł pracy: Braterstwo Broni | Data powstania: 1970
To jedyna praca powstała w wyniku Poznańskich Spotkań Rzeźbiarskich, mająca charakter pomnika. Przedstawia dwóch żołnierzy, polskiego i radzieckiego, wznoszących we wspólnym geście flagi z reliefem orła z jednej, a pięcioramiennej gwiazdy z drugiej strony[1]. Rzeźbę odsłonięto 21 lipca 1970 roku – w przeddzień święta narodowego PRL – przy samej Alei Republik[2]. Ze względu na pomnikowy charakter i rangę tematu, została ustawiona na specjalnie przygotowanym eliptycznym placu i otoczona małą architekturą[3] – szerokimi schodami i pergolą. Elementy pergoli zwieńczono pierwotnie pięcioramiennymi gwiazdami, usuniętymi później – tak jak wiele innych symboli radzieckich w przestrzeni publicznej krajów postsowieckich[4]. Praca Dmytro Sowy należała też do nielicznych politycznie zaangażowanych, nawiązując bezpośrednio do wyzwolenia Poznania przez Armię Czerwoną oraz idei Parku Braterstwa Broni i Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.
Chociaż artysta planował pracę w piaskowcu, rzeźba ostatecznie została wykonana z betonu. Bartłomiej Kurka narzekał na łamach magazynu „Nurt”, że „niestety jest to znów przykład dużej kompozycji. Dużej ale nie monumentalnej”. Rzeźba miała według niego cechy „odrobionego na «dobrze» zadania według wzorców z lat 1955-60”[5].
Więcej o projekcie Park Przyjaźni.
Dmytro Sowa (ur. 1925 r. we wsi Jakimówka, Ukraina; zm. 1993 r. w Charkowie, Ukraina) – rzeźbiarz. Uczestnik Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Absolwent Państwowego Instytutu Sztuki w Charkowie, gdzie studiował w latach 1952–1958. Od 1957 roku był członkiem Charkowskiej Organizacji Związku Artystów Ukrainy. Był wykładowcą w Państwowym Instytucie Sztuki w Charkowie i Instytucie Sztuki Przemysłowej w Charkowie. Pracował wspólnie z żoną, rzeźbiarką Lubow Żukowską.
[1] Informacja z Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków.
[2] J. Mulczyński, Odmienić przestrzeń. Rzeźby plenerowe na Cytadeli, „Kronika Miasta Poznania” 2011, nr 4, s. 278.
[3] Tamże.
[4] Informacja z Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków.
[5] B. Kurka, Wykorzystana szansa?, „Nurt” 1971, nr 4 (72), s. 45-47.
